Prof. Łukasz Balwicki ponownie konsultantem krajowym ds. zdrowia publicznego

15.07.2025

Prof. Łukasz Balwicki, kierownik Zakładu Zdrowia Publicznego i Medycyny Społecznej GUMed, ponownie objął funkcję konsultanta krajowego w dziedzinie zdrowia publicznego.

Prof. Ł. Balwicki zapowiada, że zajmie się najpilniejszymi problemami zdrowotnymi Polaków, takimi jak uzależnienie od alkoholu, narkotyków, papierosów oraz kwestie edukacji zdrowotnej. Będzie również rekomendować rozwiązania wpływające na jakość życia i zdrowia obywateli. W planach ma m.in. analizę przepisów dotyczących powszechnego dostępu do wody pitnej w instytucjach publicznych oraz zasad korzystania z hulajnóg. To ostatnie zagadnienie jest szczególnie ważne dla środowiska osób z niepełnosprawnościami, zwłaszcza z ograniczeniem widzenia – porzucane hulajnogi stanowią bowiem realne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia użytkowników ciągów komunikacyjnych.

– Wciąż traktujemy profilaktykę jako coś dodatkowego, fakultatywnego, coś, co można załatwić jakąś edukacją. Skoro ludzie piją, to zróbmy jakiś tam program edukacyjny, jeśli uczniowie palą, to powiedzmy im, że to szkodzi. Przekonajmy kogoś powieszeniem plakatu o tym, że palenie uzależnia i powoduje raka. Ale to nie jest zdrowie publiczne. Mamy statystyki, które pokazują niską efektywność edukacji. Ona nie zadziała, jeśli nie będzie otoczona zmianami, które wpłyną na nasze zachowania. Mamy tanie wyroby tytoniowe, saszetki nikotynowe w Prime Timie w mediach, alkohol. Możemy włożyć ogromne środki w edukację, ale ona nie zadziała, bo inne mechanizmy będą decydować o naszych wyborach. Zobaczmy własne codzienne wybory – czy przed dokonaniem zakupu za każdym razem głęboko zastanawiamy się nad konsekwencjami? Widzimy coś fajnego, smacznego, szeroko reklamowanego, w dobrej promocji. W takiej sytuacji nawet świadome osoby podejmują nieracjonalne decyzje. Sami lekarze nie są od tego wolni. I nic nie zdziała, jeżeli nie będzie odpowiedzialnych interwencji zdrowia publicznego w tych obszarach. To są zadania dla nas na dziś – wyjaśnia prof. Ł. Balwicki, ekspert Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, krajowy konsultant ds. zdrowia publicznego.

Prof. Ł. Balwicki ponownie objął funkcję konsultanta krajowego po miesięcznej przerwie, koniecznej do wyłonienia doradcy ministerstwa na kolejny pełny okres kadencji. W tym czasie został powołany m.in. do specjalnego zespołu BOND działającego przy Głównym Inspektoracie Sanitarnym. Jego zadaniem jest wspieranie polityk populacyjnych i zdrowotnych poprzez zastosowanie nauk behawioralnych. Jednym z kluczowych działań zespołu będzie skuteczna komunikacja wartości profilaktyki – w tym szczepień – oraz zwalczanie dezinformacji. Zdrowie to, obok energetyki, polityki i klimatu, jedna z dziedzin najbardziej narażonych na dezinformację. Aż 65% Polaków zgadza się ze stwierdzeniem, że producenci ukrywają informacje o szkodliwych składnikach lub dodatkach do żywności, 58% uważa, że GMO jest niezdrowe dla człowieka, a 30% wierzy, że kolejne pandemie zostały już zaplanowane.

Prof. Ł. Balwicki jest ekspertem i wykładowcą Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, członkiem Komitetu Zdrowia Publicznego Polskiej Akademii Nauk, a także od ponad 10 lat prowadzi Uniwersytecką Poradnię Antynikotynową. Jest autorem licznych publikacji naukowych z zakresu m.in. epidemiologii używania e-papierosów przez młodzież oraz prawa antytytoniowego. Opracował również praktyczne poradniki dla osób uzależnionych od palenia papierosów. Jest koordynatorem kampanii antytytoniowych realizowanych we współpracy z pracodawcami i samorządami. Współpracuje jako ekspert z WHO oraz Narodowym Instytutem Zdrowia Publicznego PZH.

fot. P. Sudara/GUMed