Naukowcy z GUMed z finansowaniem na realizację działań naukowych w ramach konkursu MINIATURA 9 NCN

9.07.2025

Na opublikowanej liście laureatów w konkursie MIANIATURA 9 znalazło się dwoje naukowców z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego – dr Bartosz Jabłoński z Katedry i Kliniki Neurologii Dorosłych GUMed oraz dr Małgorzata Grzywińska z Zakładu Neurofizjologii, Neuropsychologii i Neuroinformatyki GUMed.

Projekt, który będzie realizowany przez dr. Bartosza Jabłońskiego pt. Użycie metody SPME i LC/MS w celu wyodrębnienia biomarkerów lipidowych dla prognozowania ryzyka transformacji krwotocznej w udarze niedokrwiennym mózgu po leczeniu trombolitycznym – badanie pilotażowe, ma na celu sprawdzenie, czy w profilu lipidomicznym istnieją biomarkery pozwalające na precyzyjną ocenę ryzyka transformacji krwotocznej u pacjentów z ostrym udarem niedokrwiennym mózgu po leczeniu trombolitycznym dożylnym.

Projekt jest badaniem pilotażowym i stanowi część większego przedsięwzięcia realizowanego w Katedrze i Klinice Neurologii Dorosłych GUMed, w ramach którego dotychczas poszukiwano również biomarkerów proteomicznych oraz miRNA.

– Celem głównego projektu jest identyfikacja biomarkerów zgodnie z założeniem hypothesis-free approach, czyli poprzez nieukierunkowaną analizę danych –omics, bez wcześniejszych założeń. Dzięki takiemu podejściu możliwe jest wykrycie nowych biomarkerów choroby i poznanie skomplikowanych procesów patofizjologicznych. Oznaczenia lipidowe będą możliwe dzięki zaangażowaniu dr hab. Anny Roszkowskiej z Katedry i Zakładu Chemii Farmaceutycznej GUMed, która wykorzysta metody SPME i LC/MS do analizy profilu lipidowego w krwi obwodowej pacjentów – tłumaczy dr Bartosz Jabłoński.

Na realizację działania GUMed otrzymał finansowanie w wysokości 47 025 zł.

Drugi projekt pt. Optymalizacja bez kontrastowego, opartego o ASL, modelu oceny przepuszczalności bariery krew-mózg u ludzi realizowany przez dr Małgorzatę Grzywińską z Zakładu Neurofizjologii, Neuropsychologii i Neuroinformatyki GUMed, otrzymał finansowanie w wysokości 49 995 zł.

– Bariera krew–mózg (BBB) oraz bariera guz–mózg (BTB) pełnią kluczową rolę w regulacji przepływu substancji pomiędzy krwią a tkanką nerwową. Ich zaburzenia są charakterystyczne dla guzów mózgu, szczególnie glejaków, takich jak glejak wielopostaciowy, w których dochodzi do istotnych zmian w przepuszczalności tych struktur. Utrudnia to skuteczne leczenie oraz może nasilać neurotoksyczne działanie terapii. Radioterapia dodatkowo zwiększa przepuszczalność BBB i BTB, co stwarza unikalną możliwość porównawczej analizy tych barier w tkankach nowotworowych i nienowotworowych. Badania te stanowią element międzynarodowej współpracy w ramach European Low Grade Glioma Network – mówi dr Małgorzata Grzywińska.

Celem projektu jest ocena zmian przepuszczalności BBB i BTB u pacjentów z guzami mózgu przed i po radioterapii, z wykorzystaniem nowoczesnych technik obrazowania rezonansem magnetycznym – w tym ASL, DCE-MRI i DSC. Obrazy będą analizowane z zastosowaniem automatycznej segmentacji regionów zainteresowania (ROIs) oraz porównania parametrów takich jak przepływ mózgowy (CBF) i stała transferu (K^trans). – Projekt zakłada również korelację wyników obrazowych z danymi histologicznymi oraz zastosowanie klasycznych metod statystycznych do oceny czułości i specyficzności badanych technik. Głównym celem jest opracowanie niekontrastowego modelu opartego na ASL, który mógłby znaleźć zastosowanie w praktyce klinicznej jako narzędzie do oceny uszkodzeń BBB i BTB oraz do wspomagania planowania terapii. Bezkontrastowy model oceny przepuszczalności BBB pozwoli na prowadzenie badań u chorych bez wskazań do podania kontrastu, np. z nadciśnieniem tętniczym. Ten etap badań będzie realizowany we współpracy z IRCCS Neuromed w Pozzilli we Włoszech – dodaje dr M. Grzywińska.

MINIATURA 9 to konkurs skierowany do badaczek i badaczy ze stopniem doktora uzyskanym nie wcześniej niż w 2013 r., którzy nie byli dotąd laureatami konkursów grantowych NCN, ale mają już na swoim koncie co najmniej jedną opublikowaną pracę lub co najmniej jedno dzieło lub dokonanie artystyczne lub artystyczno-naukowe. Konkurs umożliwia realizację działań naukowych, takich jak badania wstępne, kwerendy czy wyjazdy badawcze, trwających do 12 miesięcy. Działania muszą mieścić się w obszarze badań podstawowych. Więcej informacji o konkursie oraz listy rankingowe są dostępne na stronie internetowej NCN.