Prawie 19 milionów dla GUMed

10.01.2025

Trzy projekty złożone przez naukowców GUMed otrzymały dofinansowanie Agencji Badań Medycznych w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO).

Pierwszy z nich, W kierunku lepszej diagnostyki: walidacja związków nukleozydowych i karnitynowych jako czułych i swoistych biomarkerów chorób cywilizacyjnych w medycynie i farmacji, będzie realizowany pod kierunkiem prof. Michała Markuszewskiego, kierownika Zakładu Biofarmacji i Farmakokinetyki, rektora GUMed.

Projekt zakłada wykorzystanie narzędzi diagnostycznych dla nowotworów urologicznych z wykorzystaniem metabolitów nukleozydowych jako proponowanych biomarkerów tych jednostek chorobowych. To kontynuacja obecnie prowadzonych, zaawansowanych badań w Katedrze i Zakładzie Biofarmacji i Farmakodynamiki. W drugim zadaniu badawczym opracowane zostaną narzędzia diagnostyczne dla chorób kardiologicznych (nadciśnienia płucnego oraz ostrej stenozy aortalnej), bazując na wyselekcjonowanych 20 związkach karnitynowych. W rezultacie, powstaną nowe metody diagnostyczne, które będą pomocne do oceny zagrożenia i postępów chorób cywilizacyjnych. Wyniki i owe metody będą mogły być wykorzystywane w naukach farmaceutycznych (nowoczesna opieka farmaceutyczna), w rozwoju nowoczesnych metod analitycznych (analityka medyczna) i chemometrycznych. Dalsze badania nad biomarkerami nowotworów i chorób kardiologicznych mają prowadzić do powstania wniosków patentowych, a te (właściwie skomercjalizowane) wpływać mogą na podniesienie innowacyjności i konkurencyjności krajowej gospodarki.

Na realizację projektu ABM przeznaczy kwotę 5 500 645,69 zł.

Kolejny projekt Nowa, multiomiczna, ekonomiczna metoda wcześniejszej diagnostyki raka w oparciu o materiał płynnej biopsji, połączony z zaawansowaną biostatystyką, bioinformatyką i uczeniem maszynowym, będzie realizowany w Zakładzie Onkologii Translacyjnej pod kierunkiem prof. Anny Żaczek, kierownik jednostki i prorektor ds. rozwoju i współpracy.

Celem przedsięwzięcia jest opracowanie ekonomicznego testu umożliwiającego wcześniejszą diagnostykę raka, opartego o materiał pochodzący z płynnej biopsji. Choć rak jajnika stanowi modelowy typ nowotworu tego badania, dotychczas uzyskane wyniki wskazują, że poczynione odkrycia będą miały również przełożenie na inne rodzaje nowotworów.

– Projekt bazuje na rozwiązaniach opracowanych i opatentowanych przez nasz zespół, w ramach prac prowadzonych przez dr hab. Annę Supernat. Kluczową technologią jest platforma RT-qPCR wspierana przez sztuczną inteligencję stosowana do analizy RNA pytek krwi. Celem zaplanowanych prac jest dalsze udoskonalenie istniejącego rozwiązania oraz poszerzenie panelu analitów znajdowanych w RNA płytek krwi o analizę miRNA, metabolomikę osocza i wyniki sekwencjonowania. Opracowane multiomiczne rozwiązanie pozwoli na bardziej kompleksową i szybszą diagnostykę, jak również efektywniejsze monitorowanie chorób nowotworowych, co powinno przyczynić się do poprawy funkcjonowania systemu ochrony zdrowia – mówi prof. Anna Żaczek.

Bazując na opracowanych przez zespół rozwiązaniach, objętych patentem i zgłoszeniem patentowym, opartych o platformę RT-qPCR i sztuczną inteligencję, będzie można ulepszyć stworzone wcześniej rozwiązanie oraz pogłębić wiedzę na temat podłoża molekularnego nowotworów, poszerzając dodatkowo panel analitów znajdowanych w RNA płytek krwi o analizę miRNA, analizę metabolomiczną osocza i wyniki z sekwencjonowania. W przedsięwzięciu zostaną wykorzystane dane multiomiczne i sztuczna inteligencja. Opracowane rozwiązanie przyspieszy diagnostykę, poprawiając funkcjonowanie ochrony zdrowia, przyczyniając się do ratowania życia, poprawy jakości życia i umożliwiając zapobieganie przedwczesnemu zgonowi.

Projekt otrzyma środki finansowe w wysokości 5 090 380,55 zł.

Trzeci projekt Antybiotyki w innowacyjnej postaci kropli do oczu – gwarantowana stabilność i przedłużone działanie, będzie realizowany w Katedrze i Zakładzie Farmacji Stosowanej pod kierunkiem prof. Małgorzaty Sznitowskiej.

– Niektóre antybiotyki są stosowane w okulistyce tylko jako leki recepturowe z powodu niskiej trwałości w środowisku wodnym. W naszej Katedrze opracowaliśmy bezwodne krople do oczu, w postaci zawiesiny antybiotyku (wankomycyna i cefuroksym) w oleju samoemulgującym (SEO). Po aplikacji preparat będzie natychmiast przekształcany w emulsję, z rozpuszczeniem antybiotyku i można spodziewać się zwiększonej retencji leku na gałce ocznej z powodu obecności fazy olejowej. Udowodniona została długoterminowa trwałość antybiotyków w tej formie i preparat jest przedmiotem złożonego wniosku patentowego – tłumaczy prof. Małgorzata Sznitowska.

Celem projektu są dalsze prace rozwojowe i przygotowanie oferty dla przemysłu farmaceutycznego w postaci dokumentacji, która po dalszym uzupełnieniu, będzie stanowiła podstawę dla przedsiębiorcy do wnioskowania o pozwolenie na dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego do stosowania u ludzi i/lub u zwierząt. In vivo oceniona będzie skuteczność przeciwbakteryjna antybiotyków podawanych w SEO.

Liderem projektu nadzorującym badania in vivo, jest prof. Tomasz Bączek z Katedry i Zakładu Chemii Farmaceutycznej. W ramach etapu technologicznego, zbadane zostaną interakcje SEO z membranami filtracyjnymi i opracowany zostanie sposób homogenizacji zawiesiny bezpieczny dla właściwości fizykochemicznych antybiotyków. Ważnym etapem będzie wybór opakowania, zgodnego fizykochemicznie z preparatem. Wykorzystane zostaną zaawansowane techniki mikroskopowe, spektroskopowe i chromatograficzne do analizy trwałości preparatu na etapie wytwarzania i przechowywania.

Liderem grupy fizykochemicznej jest dr hab. inż. Marzena Jamrógiewicz z Katedry i Zakładu Chemii Fizycznej, a liderem nadzorującym część analityczną projektu dr hab. Anna Roszkowska z Katedry i Zakładu Chemii Farmaceutycznej. W maksymalnym możliwym zakresie przygotowane zostaną moduły dokumentacji rejestracyjnej wymaganej przy dopuszczaniu leku do obrotu i zostanie zaprojektowana strefa produkcyjna do wytwarzania jałowej zawiesiny w SEO, która może służyć do wytwarzania innych produktów w podobnej formie.

Na realizację trzeciego projektu GUMed otrzyma finansowanie w wysokości 8 018 131,25 zł.

Łącznie na realizację projektów w ramach konkursu dla jednostek naukowych na realizację badań o charakterze aplikacyjnym w obszarze biomedycznym (2024/ABM/03/KPO) w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO), Komponentu D Efektywność, dostępność i jakość systemu ochrony zdrowia, Inwestycji D3.1.1 Kompleksowy rozwój badań w zakresie nauk medycznych i nauk o zdrowiu, Gdański Uniwersytet Medyczny otrzyma dotację w wysokości 18 609 157,49 zł. Wskaźnik sukcesu GUMedu w tym konkursie wyniósł 60%, przy współczynniku dla całego konkursu wynoszącym 25%. Po przeprowadzeniu oceny formalnej oraz merytorycznej, spośród 224 wniosków, rekomendację do objęcia wsparciem otrzymało 57 przedsięwzięć, w tym aż 3 projekty złożone przez naukowców z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.