30.09.2024
To była fantastyczna noc, pełna nauki, zabawy i uśmiechu. Druga Pomorska Noc Naukowców przeszła do historii. Prawie 200 wydarzeń, w tym pokazy naukowe, zwiedzanie laboratoriów, warsztaty i wykłady odbyły się w 7 lokalizacjach w całym Trójmieście.
W tę jedyną noc w roku naukowcy odeszli od swoich codziennych zajęć i prowadzonych badań otworzyli miejsca pracy dla szerokiego grona odbiorców, aby pokazać, że nauka jest ciekawa, pasjonująca i przede wszystkim dostępna dla każdego, a co najważniejsze nie zamyka się jedynie w mądrych księgach i tajemniczych laboratoriach. To, co było owiane mgiełką sekretu, zostało wyjaśnione, a niebanalne pytania zyskały odpowiedzi.
Gdański Uniwersytet Medyczny odwiedziło 27 września ponad 1000 osób, którzy mieli do dyspozycji stoiska naukowe, wykłady i warsztaty. Na terenie naszej uczelni odbyło się ponad 50 wydarzeń. Każdy znalazł coś dla siebie.
Zaczęliśmy od powitania i uroczystego otwarcia, które ozdobiły fontanny konfetti. W roli gospodarza wystąpił oczywiście prof. Michał Markuszewski, rektor GUMed. Razem z Rektorem Pomorską Noc Naukowców otworzyli prof. Marcin Skrzypski, koordynator merytoryczny wydarzenia, dyrektor Centrum Nauki Experyment Alicja Harackiewicz, dyrektor Hevelianum Paweł Golak. Była z nami również prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, dyrektor Wydziału Zdrowia Urzędu Wojewódzkiego Jerzy Karpiński oraz wielu znamienitych gości.
W części prezentacyjnej wykład “Rak piersi w sieci sztucznej inteligencji” wygłosił dr Maciej Bobowicz z Zakładu Radiologii GUMed. Po nim wystąpiło Hevelianum z najlepszymi eksperymentami ze swojego repertuaru. Zobaczyliśmy niewidzialne, poskramialiśmy ekstremalne zimno, przeprowadziliśmy spektakularne doświadczenia. Doktor inż. Alicja Stanisławska z Politechniki Gdańskiej zaprosiła następnie na pokaz Nanoceluloza: Bakterie w służbie przyszłości, gdzie odkryliśmy, jak te mikroskopijne organizmy zrewolucjonizowały naszą przyszłość. Po pokazach zrobiło się nieco poważniej, rozpoczęliśmy bowiem debaty o nowotworach. Jednym z moderatorów był prof. Jacek Jassem, wieloletni kierownik Katedry i Kliniki Onkologii i Radioterapii GUMed, który wygłosił wykład Czy jesteśmy skazani na raka. W panelu metabolomicznym, w którym udział wzięli prof. dr hab. Jędrzej Antosiewicz, dr Paulina Metelska, dr Marta Stankiewicz rozmawiano o aktywności fizycznej i diecie w zapobieganiu raka. O raku szyjki macicy, badaniach przesiewowych i leczeniu, dyskutowały dr Anna Kowalczyk, dr hab. Dagmara Mazurkiewicz-Klasa. O higienie i ochronie zdrowia psychicznego w zapobieganiu raka rozmawiały dr Sylwia Barsow, dr hab. Magdalena Błażek, prof. uczelni, dr hab. Dorota Kilańska, prof. uczelni i prof. dr hab. Agnieszka Zimmermann. W panelu o raku płuc udział wzięli prof. dr hab. Jacek Jassem, dr hab. Tomasz Marjański i dr hab. Marcin Skrzypski, prof. uczelni. W ostatnim panelu nocy dr Piotr Spychalski i prof. Marcin Skrzypski rozmawiali o raku jelita i trzustki i czy można wykryć raka we krwi. Panele prowadziła Tatiana Slowi z Radia Gdańsk. Co istotne, pomiędzy kolejnymi wykładami można było nie tylko zadać publicznie prelegentom pytania, ale też osobiście z nimi porozmawiać.
Wykłady i warsztaty były prawdziwą ucztą dla zainteresowanych nauką. Od poznawania sekretnego życia roślin, bakterii morskich, pasożytów, przez choroby genetyczne w obrazach, kwestie onkologiczne, dietetyczne, profilaktykę otyłości, rozwój prenatalny człowieka przez zagadki miejsca zbrodni i genetykę sądową po afrodyzjaki, endorfiny i techniki relaksacji.
Na stoiskach naukowych można było porozmawiać m.in. o sprawach sercowych, zobaczyć jak ciężki jest brzuch kobiety w ciąży, nauczyć się zasad udzielania pierwszej pomocy, samemu stworzyć kapsułkę z „suplementem” oraz poprzez proste eksperymenty uświadomić sobie, że najsilniejszym lekiem jest higiena. Wśród propozycji było także nocne zwiedzanie Zakładu Medycyny Sądowej, na którego korytarzach umieszczone są gabloty z preparatami anatomicznymi oraz onkologiczna gra terenowa dla całej rodziny. Nasi pracownicy i studenci potrafili tak dopasować sposób przekazywania informacji oraz ich treść do odbiorcy zarówno dorosłego jak i zupełnie małego, że wzbudzali ogromne zainteresowanie nawet najtrudniejszymi tematami. Niektórzy, w tym rodziny z dziećmi, byli z nami od początku imprezy do samego jej końca.
Noc Naukowców to impreza popularnonaukowa odbywająca się od wielu lat w krajach Unii Europejskiej w ostatni piątek września. Pierwsza Pomorska Noc Naukowców, odbyła się na terenie Trójmiasta 29 września 2023 r. i uczestniczyło w niej blisko 7 tys. osób.
Tegoroczne wydarzenie w województwie pomorskim koordynował Gdański Uniwersytet Medyczny, a jego partnerami były pomorskie uczelnie wyższe – Uniwersytet Gdański, Politechnika Gdańska, Uniwersytet Morski w Gdyni, Akademia Marynarki Wojennej, instytut naukowy – Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk oraz dwa trójmiejskie centra nauki – gdyński Experyment oraz gdańskie Hevelianum. To dzięki naszej współpracy udało się zrealizować to wielkie wydarzenie. Realizacja Pomorskiej Nocy Naukowców była możliwa dzięki funduszom, które otrzymaliśmy z Komisji Europejskiej, z programu Horyzont Europa dla edycji wydarzenia, zaplanowanych na lata 2024 i 2025.
Finansowego i organizacyjnego wsparcia Pomorskiej Nocy Naukowców udzielił również Dział Obsługi Programu Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza.
Zdjęcia – Paweł Sudara/GUMed