26.04.2024
Komitet ds. Kryzysu Klimatycznego przy Prezydium PAN opublikował 22 kwietnia br. raport dotyczący przyspieszającej zmiany klimatu. W dokumencie eksperci oceniają odpowiedzialność człowieka za współczesne ocieplenie klimatu.
Zespół ekspertów, w którego składzie jest również dr hab. Tomasz Smiatacz, kierownik Kliniki Chorób Zakaźnych GUMed, konsultant wojewódzki w dziedzinie chorób zakaźnych zaznacza, że to człowiek poprzez emisję gazów cieplarnianych spowodował ocieplenie globalne. W raporcie znaleźć można dane z ostatniej dekady, która oceniana jest jako najcieplejsza od początku pomiarów instrumentalnych. Średnia globalna temperatura w 2023 r. była o 1,45°C wyższa od średniej z lat 1850-1900. Poziom wód w oceanach wzrasta o ponad 4,5 mm rocznie – dwukrotnie szybciej niż 20 lat temu. Dane pomiarowe wskazują, że proces globalnego ocieplenia nasila się, co gwałtownie podnosi prawdopodobieństwo uruchomienia kaskady klimatycznych sprzężeń dodatnich grożących destabilizacją systemu klimatycznego, a niektóre zmiany w systemie klimatycznym są już nieodwracalne.
Eksperci zaznaczyli, że dla Polski globalne zmiany oznaczają fale upałów, gwałtowne zjawiska pogodowe oraz susze w okresie wegetacyjnym. Wskazują oni również działania, które mogą pomóc w spowolnieniu tego procesu, m.in. przyjęcie kalendarza odchodzenia od paliw kopalnych czy budowanie międzynarodowego konsensusu w kwestii czystej energii.
Do zadań Komitetu należy m.in. bieżące komunikowanie stanowiska nauki na temat różnych aspektów narastającego kryzysu klimatycznego, w szczególności związanych z redukcjami emisji gazów cieplarnianych w Polsce oraz adaptacją do postępującej zmiany klimatu.
Raport dostępny jest na stronie PAN.
fot. Paweł Sudara/GUMed