Nowoczesne metody monitorowania zabiegów kardiologicznych w UCK

3.10.2023

Kardiolodzy II Kliniki Kardiologii i Elektroterapii Serca Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego, szpitala klinicznego GUMed, wykonali serię zabiegów z wykorzystaniem nowoczesnych systemów monitorowania echokardiograficznego.

Jednym z częstych schorzeń kardiologicznych jest bradykardia, której główny objaw to spowolnione bicie serca. W skrajnych przypadkach, by umożliwić chorym normalne funkcjonowanie, konieczne jest wszczepienie stymulatora serca. Tradycyjnie jest to implantacja jednej, dwóch lub nawet trzech elektrod do serca. Alternatywą u pacjenta, u którego wspomniany zabieg nie jest możliwy do przeprowadzenia, jest wszczepienie rozrusznika bezelektrodowego. Istotnym elementem tego zabiegu jest sposób monitorowania przebiegu implantacji.

Specjaliści elektrofizjolodzy: dr hab. Maciej Kempa i dr Szymon Budrejko przeprowadzili 3 zabiegi implantacji stymulatorów bezelektrodowych (Medtronic Micra) z wykorzystaniem stałego monitorowania echokardiograficznego przezprzełykowego. Wartym podkreślenia novum jest użycie nowoczesnej sondy mini 4D TEE. Monitorowanie prowadziła kierownik Kliniki prof. Ludmiła Daniłowicz-Szymanowicz.

od lewej: dr hab. Maciej Kempa, dr Tomasz Królak, dr Szymon Budrejko

– Użyta do monitorowania głowica przezprzełykowa mini 4D jest dwukrotnie cieńsza niż głowica tradycyjna, przez co jest zdecydowanie lepiej tolerowana przez pacjenta. Ma to szczególne znaczenie, ponieważ zabiegi takie przeprowadzane są bez stosowania znieczulenia ogólnego ani sedacji – pacjent jest więc w pełni świadomy. Dotychczas tego typu procedury przeprowadzane były tylko pod kontrolą fluoroskopii (rodzaj prześwietlenia z wykorzystaniem promieni rentgenowskich) – wyjaśnia prof. Ludmiła Daniłowicz-Szymanowicz.

Możliwość unikatowego monitorowania echokardiograficznego służy lepszej wizualizacji w trakcie zabiegu, podczas którego stymulator bezelektrodowy powinien być umiejscowiony dokładnie w obrębie przegrody międzykomorowej, a nie ściany wolnej prawej komory, co prowadzić mogłoby do poważnych powikłań. Zastosowanie tak precyzyjnej wizualizacji echokardiograficznej zwiększa bezpieczeństwo chorego, jak również przyczynia się do skrócenia czasu zabiegu.

Zabiegi wykonywane były pod nadzorem prof. Przemysława Mitkowskiego z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, prezesa Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.

od lewej: dr hab. Maciej Kempa, prof. Ludmiła Daniłowicz-Szymanowicz, Tomasz Ogonowski, prof. Przemysław Mitkowski

Innym często występującym zaburzeniem rytmu serca jest arytmia. Skuteczną metodą leczenia tego schorzenia jest zabieg ablacji, w którym również istotny jest sposób monitorowania. Także w tym obszarze kardiolodzy UCK mogą pochwalić się dużym sukcesem. Dr Tomasz Królak, dr Szymon Budrejko oraz lek. Łukasz Dziurkowski w czasie zabiegów ablacji, wykonywanej właśnie z powodu arytmii, użyli obrazowania echokardiograficznego wewnątrzsercowego (ICE). Nadzoru echokardiograficznego dokonała prof. Ludmiła Daniłowicz-Szymanowicz.

– Zastosowanie ICE ma szczególne znaczenie w trakcie ablacji arytmii wymagających dodatkowej wizualizacji, niedostępnej w typowym obrazowaniu przy pomocy systemu elektroanatomicznego 3D (takiego jak np. system CARTO, który pozwala na obserwowanie w czasie rzeczywistym ruchów cewnika ablacyjnego i tworzenia trójwymiarowych map jam serca i map aktywacji w czasie arytmii) – tłumaczy prof. Daniłowicz-Szymanowicz.

od lewej: dr Tomasz Królak, lek. Łukasz Dziurkowski

Tego typu przypadek miał miejsce u jednej z poddawanych ablacji pacjentek. Wizualizacja ruchomych struktur serca przy pomocy ICE umożliwiła potwierdzenie kontaktu elektrody ablacyjnej z miejscem ablacji (szczytem mięśnia brodawkowatego) i była warunkiem powodzenia tej trudnej procedury. Planowanym kolejnym krokiem jest użycie głowicy ICE zintegrowanej z systemem 3D CARTO, co umożliwi dodatkowo przyspieszenie tworzenia trójwymiarowych map jam serca w szczególnie trudnych przypadkach arytmii.

Zabiegi z użyciem ICE wykonywane są jak dotąd w nielicznych ośrodkach w Polsce. Zastosowanie tej metody również w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym niewątpliwie pozwoli na zwiększenie skuteczności i bezpieczeństwa najtrudniejszych zabiegów ablacji podłoża arytmii w tym ośrodku.

fot. lek. Michał Świątczak/GUMed