Opracowano rekomendacje dot. redukcji palenia tytoniu

6.04.2023

dr hab. Łukasz Balwicki, prof. uczelni

Naukowcy z Zakładu Zdrowia Publicznego i Medycyny Społecznej GUMed: kierownik jednostki dr hab. Łukasz Balwicki, prof. uczelni i dr Anna Tyrańska-Fobke są współautorami rekomendacji strategicznych Polskiej Akademii Nauk na lata 2023-2027 pt. Redukcja palenia papierosów i używania e-papierosów, w szczególności wśród młodego pokolenia Polaków. Opracowanie powstało w ramach projektu Polskie Zdrowie 2.0 koordynowanego przez Komitet Zdrowia Publicznego PAN i dotyczy zarówno kwestii ekonomicznych oraz regulacyjnych, jak i edukacyjnych, a także medycznych. W prace zaangażowana była także Marta Miller, studentka III r. kierunku lekarskiego GUMed.

dr Anna Tyrańska-Fobke

Autorzy publikacji przeanalizowali obecną sytuację związaną z powszechnością palenia tytoniu przez Polaków w różnych grupach wiekowych i wśród osób o różnym statusie społecznym w taki sposób, aby opracowane przez nich zalecenia odnosiły się do ogółu społeczeństwa. Do najważniejszych czynników wpływających na popularność wyrobów tytoniowych specjaliści zaliczyli stosunkowo niską cenę tego rodzaju produktów, a także łatwą dostępność e-papierosów.

Do najważniejszych rekomendacji zawartych w opracowaniu należą:

• ograniczenie konsumpcji produktów nikotynowych poprzez efektywne zastosowanie polityki podatkowej,
• ograniczenie dostępności produktów nikotynowych,
• eliminacja reklamy i promocji produktów nikotynowych,
• profesjonalna i kompleksowa edukacja zdrowotna ukierunkowana na ograniczenie inicjacji i konsumpcji produktów nikotynowych,
• uruchomienie kompleksowego programu pomocy osobom uzależnionym od nikotyny, w tym osobom nieletnim
• monitoring rynku produktów nikotynowych, ich używania oraz działań prewencyjnych,
• ograniczenie relacji i wpływu branży tytoniowej na procesy decyzyjne, w tym kwestie dotyczące redukcji szkód (harm reduction).

Przygotowując rekomendacje, eksperci opierali się na wynikach badań naukowych oraz informacjach międzynarodowych instytucji takich jak Światowa Organizacja Zdrowia. Jak wykazano w dokumencie, do codziennego palenia w 2022 r. przyznało się 28,8% dorosłych Polaków (30,8% mężczyzn i 27,1% kobiet), a zatem więcej niż wynosi odsetek ogólnoświatowej populacji (22,3% wszystkich mieszkańców Ziemi, w tym 36,7% mężczyzn i 7,8% kobiet). Obecnie palenie tytoniu jest ponadto najważniejszą przyczyną zgonów polskich mężczyzn (26,6% wszystkich zgonów w 2019 r.), a także drugą co do częstości przyczyną zgonów kobiet w Polsce (13,7% wszystkich zgonów w 2019 r.).

Całość opracowania dostępna jest online na stronie PAN

fot. Sylwia Mierzewska/UCK, archiwum prywatne