Uczelniane projekty z finansowaniem NCN
22.11.2022
Narodowe Centrum Nauki (NCN) ogłosiło w listopadzie br. listę rankingową szóstej edycji konkursu MINIATURA. Nabór wniosków trwał od 1 lutego do 31 lipca tego roku. Na realizację pojedynczych działań naukowych w postaci badań wstępnych/pilotażowych lub wyjazdów badawczych GUMed zgłoszono 37 wniosków. Niemal połowa złożonych wniosków wpłynęła w ostatnim miesiącu ich przyjmowania. Finansowanie uzyskało 15 badaczy. Współczynnik sukcesu Uczelni wyniósł 40,5%. Dla porównania współczynnik sukcesu dla całego konkursu w NCN wyniósł: 27,6% (35,7% w naukach ścisłych i technicznych, 32% w naukach o życiu i 19,3% w grupie nauk humanistycznych i społecznych). Na zaplanowane badania uzyskano łączne finansowanie w kwocie 633 961 zł.
Projekt pt. Wykorzystanie wzorca metabolicznego śliny jako nieinwazyjnej metody diagnozowania i monitorowania zaburzeń sercowo-naczyniowych dofinansowany kwotą 49 500 zł będzie realizowany pod kierownictwem dr Małgorzaty Waszczuk-Jankowskiej z Zakładu Farmakodynamiki GUMed. Celem działania naukowego jest określenie i porównanie profilu metabolomicznego śliny pacjentów z nadciśnieniem tętniczym oraz osób zdrowych stanowiących grupę kontrolną. Kolejnym etapem badań jest podjęcie próby znalezienia korelacji otrzymanych wyników z danymi uzyskanymi w wyniku wcześniej przeprowadzonych analiz metabolomicznych próbek krwi, oraz oddechu dla tych samych populacji analizowanych podczas realizacji projektu OPUS. Niecelowane analizy metabolomiczne zostaną wykonane z wykorzystaniem komplementarnych technik badawczych chromatografii gazowej i chromatografii cieczowej sprzężonych ze spektrometrem mas (GC/MS oraz LC-QTOF/MS) umożliwiających analizę metabolitów należących do różnorodnych klas chemicznych. Ponadto w planowanym zadaniu badawczym wykorzystana zostanie technika analizy fazy nadpowierzchniowej (ang. Headspace Analysis, HSA) z układem GC-MS, która umożliwi analizę lotnych związków organicznych (ang. Volatile Organic Compounds, VOC) w badanych próbkach. Przeprowadzenie wstępnych oznaczeń profili metabolomicznych analitów w próbkach śliny umożliwi weryfikację słuszności wykorzystania tego materiału biologicznego do diagnozowania i monitorowania chorób układu sercowo-naczyniowego oraz potencjalnie powiązanych zaburzeń sercowo-oddechowych.
Doktor Olga Kalinowska-Beszczyńska z Zakładu Zdrowia Publicznego i Medycyny Społecznej GUMed otrzymała finansowanie w wysokości 34 265 zł na realizację badań pilotażowych pt. Determinanty akceptacji nowych technologii medycznych na przykładzie monitorujących aplikacji zdrowotnych. Badanie ma na celu analizę procesu akceptacji nowych technologii z zakresu aplikacji zdrowotnych przez polskich użytkowników w oparciu o Uogólniony Model Akceptacji Technologii (UTAUT). Klasyfikacja czynników wraz z pełniejszym zrozumieniem poszczególnych etapów w procesie decyzyjnym użytkowników pozwoli na zmniejszenie luki badawczej oraz ewentualną modyfikację modelu UTAUT, tak aby pełniej wyjaśniał badane zjawisko. Badanie ma charakter studium przypadku, a jego przedmiotem jest aplikacja do walki z COVID-19 STOP COVID – ProteGo Safe.
– Działania badawcze koncentrują się na identyfikacji, charakteryzacji oraz klasyfikacji głównych czynników wpływających na decyzję o jej używaniu. W założeniu badanie ma charakter jakościowy i służy jako faza wstępna do szerszej analizy zagadnień związanych ze skutecznym wprowadzaniem nowych technologii informatycznych, służących do monitorowania i kontroli rozprzestrzenia się chorób zakaźnych – wyjaśnia dr Kalinowska-Beszczyńska. – Próba badawcza będzie obejmowała osoby dorosłe, reprezentujące różny poziom wykształcenia oraz profesje, mieszkające zarówno na wsi, jak i w aglomeracjach miejskich, które korzystały z aplikacji, jak również te, które jej nie zainstalowały. Badanie przeprowadzone będzie w formie zogniskowanych wywiadów grupowych (badań fokusowych) oraz pogłębionych wywiadów indywidualnych. Pytania będą tak skonstruowane, by pozwoliły na wyodrębnienie grup czynników wpływających na decyzję o użytkowaniu aplikacji odpowiadających determinantom akceptacji ujętym w oryginalnym modelu UTAUT, jak również uwzględnieniu potencjalnie nowych aspektów, nieujętych wcześniej. Wywiady będą nagrywane, a następnie sporządzone będą transkrypty. Zebrane dane będą poddane analizie tematycznej. Otrzymane wyniki powinny w dwojaki sposób poszerzyć obecny stan wiedzy. Po pierwsze, pozwolą na wstępne, teoretyczne zweryfikowanie przydatności zastosowanego modelu UTAUT dla aplikacji zdrowotnych oraz, w przypadku wystąpienia czynników, których nie można będzie zakwalifikować do wyznaczonych a priori grup, jego uzupełnienie. Po drugie, na podstawie otrzymanych wyników możliwe będzie sformułowanie wstępnych rekomendacji pozwalających na zwiększenie efektywności działania aplikacji o podobnym charakterze w przyszłości.
dr Anna Siekierzycka
Doktor Anna Siekierzycka z Zakładu Medycznej Diagnostyki Laboratoryjnej GUMed otrzymała finansowanie w kwocie 49 940 zł na wyjazd badawczy pt. Zastosowanie techniki celowanego obrazowania molekularnego z udziałem multimodalnej sondy w badaniach przedklinicznych. Obrazowanie molekularne z wykorzystaniem wysoce specyficznych nanocząstek to nowa, zaawansowana i prężnie rozwijająca się technologia, która umożliwia wcześniejsze wykrywanie, lepsze diagnozowanie, a nawet leczenie wybranych schorzeń, np. chorób nowotworowych. Celem projektu jest ocena farmakokinetyki i biodystrybucji sondy molekularnej specyficznej do receptorów RAGE techniką pozytonowej tomografii emisyjnej sprzężonej z tomografią komputerową (ang. Positron Emission Tomography, PET; Computed Tomography, CT). Analiza PET-CT zostanie przeprowadzona na mysim modelu TRAMP (ang. Transgenic Adenocarcinoma of the Mouse Prostate) z potwierdzonym nowotworem raka prostaty. Zadanie badawcze realizowane będzie w laboratoriach obrazowania molekularnego (ang. Molecular Imaging Laboratories) pod kierunkiem prof. Iwony T. Dobruckiej i prof. Lawrence’a W. Dobruckiego w Instytucie Beckmana (Beckman Institute for Advanced Science and Technology) i Departamentu Bioinżynierii (Department of Bioengineering), University of Illinois, Urbana-Champaign, IL, USA.
dr Barbara Rojek
Ilościowa ocena zgodności pomiędzy przeciwwirusową substancją aktywną — chlorowodorkiem arbidolu a współcześnie stosowanymi polimerowymi substancjami pomocniczymi przy zastosowaniu statystycznych metod wielowymiarowych to temat pojedynczego działania naukowego, które przeprowadzi dr Barbara Rojek z Katedry i Zakładu Chemii Analitycznej. Na realizację zadania Narodowe Centrum Nauki przyznało kwotę 49 500 zł.
– Wykrywanie niezgodności fizyko-chemicznych pomiędzy substancją leczniczą i substancjami pomocniczymi oraz otrzymywanie ko-kryształów substancji leczniczej z koformerami w celu zwiększenia rozpuszczalności w wodzie substancji leczniczej to istotny kierunek badań w technologii postaci leku, który umożliwia zwiększenie skuteczności i bezpieczeństwo stosowania produktu leczniczego. Celem mojego projektu jest zaproponowanie nowego podejścia analitycznego opartego na zastosowaniu programu DSC (heating-cooling-reheating) w badaniu potencjalnych niezgodności fizyko-chemicznych oraz w badaniu ko-kryształów jako alternatywnego narzędzia względem już dostępnych technik pomiarowych, które dostarczy szeregu dodatkowych danych na temat zachowania termicznego składników i ich mieszanin, a tym samym pozwoli bardziej dogłębnie określić przebieg odwracalnych i nieodwracalnych przemian fazowych – tłumaczy dr Rojek. – Wybór chlorowodorku arbidolu, znanego także jako chlorowodorek umifenoviru wynika z faktu, że powyższy lek o działaniu przeciwwirusowym jest stosowany w leczeniu i zapobieganiu grypie, a w świetle najnowszych badań wykazał również skuteczność in vitro w zapobieganiu przedostawania się ebolawirusa Zairu (szczep Kikwit), arenawirusa Tacaribe i herpeswirusa związanego z mięsakiem Kaposiego do hodowli komórek ssaków. Jednocześnie potwierdzono hamujący wpływ tego leku na zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu B i wirusa polio u ssaków, a także podjęto badania oceniające jego działanie przeciw COVID-19.
Pełna lista dofinansowanych projektów znajduje się na stronie Narodowego Centrum Nauki.
fot. archiwum prywatne