24.05.2022
Dokładnie 336 lat temu w Gdańsku urodził się Daniel Gabriel Fahrenheit – fizyk i inżynier, wynalazca m.in. termometru rtęciowego, twórca znanej na całym świecie skali pomiaru temperatury, a także patron Uczelni Fahrenheita (FarU), które współtworzą Gdański Uniwersytet Medyczny, Politechnika Gdańska i Uniwersytet Gdański. Przy okazji rocznicy jego urodzin trzy czołowe uczelnie z Gdańska wraz z Miastem Gdańsk organizują obchody Dnia Fahrenheita, nowego święta nauki w mieście. Na gdańskie tory wyjechał właśnie specjalny tramwaj, w najbliższą niedzielę na Górze Gradowej odbędzie się piknik naukowy dla mieszkańców, a Stypendia im. Fahrenheita powracają w nowej, szerszej odsłonie.
– Od wielu lat staramy się podtrzymywać pamięć o tym znakomitym uczonym. W Gdańsku znajdziemy wiele akcentów przypominających postać Daniela Fahrenheita. Jest to m.in. termometr stojący przy ul. Długi Targ czy tablica w miejscu jego urodzenia, przy ul. Ogarnej. Jest również tramwaj jego imienia oraz sztuka wystawiana w Teatrze Miniatura. Cieszymy się także, że Uczelnie Fahrenheita, czyli związek trzech największych gdańskich uczelni, wybrał właśnie jego jako swojego patrona – mówiła Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.
W zorganizowanym 24 maja br. briefingu prasowym obok prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz udział wzięli reprezentanci Uczelni Fahrenheita: rektor Uniwersytetu Gdańskiego prof. Piotr Stepnowski, prorektor ds. nauki Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego prof. Michał Markuszewski oraz prorektor ds. organizacji i rozwoju Politechniki Gdańskiej prof. Dariusz Mikielewicz.
od lewej: prorektor GUMed prof. Michał Markuszewski, rektor UG prof. Piotr Stepnowski, prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, dyrektor FarU prof. Adriana Zaleska-Medynska, prorektor PG prof. Dariusz Mikielewicz
W dniu urodzin Fahrenheita na gdańskie tory wyruszył specjalnie oklejony tramwaj, który przez najbliższy rok będzie promować ideę integracji czołowych gdańskich uczelni, których patronem jest urodzony w Gdańsku słynny naukowiec. To jednak tylko jeden z elementów obchodów Dnia Fahrenheita. Gdański Uniwersytet Medyczny, Politechnika Gdańska i Uniwersytet Gdański organizują wraz z Miastem Gdańsk i Hevelianum imprezy towarzyszące.
W miniony weekend studenci i mieszkańcy mogli bawić się na Placu Zebrań Ludowych podczas Juwenaliów Gdańskich 2022 – największego studenckiego święta w północnej Polsce – i korzystać z atrakcji i pokazów naukowych w namiocie Uczelni Fahrenheita.
Natomiast w niedzielę, 29 maja w godz. 11:00-18:00 odbędzie się Piknik Nauki Fahrenheita, który Uczelnie Fahrenheita organizują wraz z Miastem Gdańsk na terenie Hevelianum na Górze Gradowej 6. Wydarzenie ma charakter otwarty, wstęp na nie jest bezpłatny (wyjątek stanowią stałe wystawy w pomieszczeniach Hevelianum, których zwiedzanie będzie płatne zgodnie z cennikiem).
– Podczas Pikniku zaprosimy uczestników do wspólnego odkrywania nauki poprzez zabawę. Nie zabraknie pokazów przygotowanych przez pracowników naukowych, studentów i doktorantów naszych trzech uczelni – mówił podczas prezentacji tramwaju Uczelni Fahrenheita prof. Piotr Stepnowski, rektor Uniwersytetu Gdańskiego, który reprezentował władze FarU.
Więcej informacji o Pikniku i pozostałych inicjatywach związanych z obchodami Dnia Fahrenheita w Gdańsku znajduje się na stronie Uczelni Fahrenheita.
Od najbliższej edycji planowane są zmiany w przyznawaniu Stypendium Naukowego im. Daniela Fahrenheita, ufundowanego przez Prezydenta Miasta Gdańska. Stypendium funkcjonuje od 2005 r., a powstało z inicjatywy prezydenta Pawła Adamowicza.
– To program umożliwiający zdolnym, gdańskim absolwentom szkól średnich wyjazd na uczelnie zagraniczne. Na program stypendialny wydaliśmy dotychczas ponad 15,5 mln zł, a kwota ta pozwoliła na przyznanie aż 436 stypendiów dla 150 osób. Dzisiaj jednak myślimy o Gdańsku jako miejscu, które powinno przyciągać studentów, zamiast wysyłać ich do innych krajów. Dlatego od przyszłego roku chcemy nieco zmienić formułę stypendium – podkreślała Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.
Nowy projekt stypendium powstał w porozumieniu z Uczelniami Fahrenheita i zostanie poddany pod głosowanie podczas jednej z najbliższych sesji Rady Miasta Gdańska.
– W nowej formule program stypendialny Prezydenta Miasta Gdańska dla studentów i doktorantów zakłada przyznanie jednego stypendium naukowego dla wybitnie uzdolnionej osoby na rozpoczęcie studiów zagranicznych o wartości od 3 do 6 tys. zł miesięcznie – mówiła na konferencji prasowej prof. Adriana Zaleska-Medynska, dyrektor Uczelni Fahrenheita, która współtworzyła nowy projekt stypendium. – Kolejne zmiany to przyznanie lokali mieszkalnych i stypendiów naukowych o wartości do 6,5 tysiąca złotych miesięcznie dla trzech doktorantów z zagranicy, którzy będą kontynuować naukę w Gdańsku. Ostatnim założeniem jest ufundowanie co najmniej dziesięciu jednorazowych stypendiów naukowych za szczególną działalność na rzecz Gdańska, które wyniosą od 10 do 20 tys. zł.
Więcej informacji o projekcie nowego stypendium znajduje się na stronie FarU.
Zaprezentowany dziś tramwaj nie jest pierwszym, który związany jest z postacią słynnego fizyka. Daniel Gabriel Fahrenheit jest patronem tramwaju Pesa Swing nr. 1015. W 2008 r. odsłonięta została kolumna meteorologiczna Fahrenheita na Długim Targu, a w miejscu jego urodzenia przy ul. Ogarnej 95 znajdziemy poświęconą mu tablicę pamiątkową. Utworzenie Uczelni Fahrenheita jest z kolei nawiązaniem do kilkusetletnich tradycji naukowych w Gdańsku, które współtworzą i kontynuują gdańskie uczelnie. Imię Daniela Fahrenheita nosi również Szkoła Podstawowa nr 88 w Gdańsku Świbnie, a naukowiec jest też patronem jednego z zadaszonych dziedzińców Gmachu Głównego Politechniki Gdańskiej. Z kolei nieopodal Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego biegnie ulica Fahrenheita, a przy ul. Grodzkiej mieści się hotel Fahrenheit. Twórca termometru patronuje nawet jednemu z dzwonów carillonu w Ratuszu Głównego Miasta.
Związek Uczelni w Gdańsku im. Daniela Fahrenheita (obecnie: Uczelnie Fahrenheita) został powołany jesienią 2020 r. na wspólny wniosek rektorów Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, Politechniki Gdańskiej oraz Uniwersytetu Gdańskiego.
Jego najważniejszym zadaniem jest promowanie wizerunku Gdańska jako silnego ośrodka akademickiego, a także jak najlepsze wykorzystanie zasobów i potencjału trzech uczelni, które go tworzą, m.in. poprzez prowadzenie wspólnych badań naukowych i prac rozwojowych, wspólnej polityki promocyjnej oraz rankingowej w Polsce i na arenie międzynarodowej, a także reprezentowanie wspólnych interesów uczelni wobec administracji państwowej, samorządowej oraz inicjatyw ustawodawczych.
Dzięki ewentualnej, przyszłej federalizacji uczelni, Gdańsk stałby się jednym z najsilniejszych ośrodków akademickich w tej części Europy.
fot. Krzysztof Krzempek/PG