21.11.2019
Naukowcy Międzynarodowej Agendy Badawczej GUMed – prof. Jan Dumański, dr Paweł Olszewski oraz dr Edyta Rychlicka-Buniowska we współpracy z Uniwersytetem w Uppsali oraz innymi międzynarodowymi ośrodkami naukowymi wykazali, że utrata chromosomu Y we krwi u mężczyzn może być wskaźnikiem niestabilności genetycznej, co w konsekwencji może także wpływać na podatność na raka w innych organach ciała. Wyniki badań zostały opublikowane w najnowszym wydaniu czasopisma „Nature”.
U mężczyzn prawie wszystkie komórki mają jeden chromosom Y i jeden chromosom X. W ostatnich latach naukowcy odkryli, że u starszych mężczyzn w niektórych białych krwinkach następuje utrata chromosomu Y (ang. Loss of chromosome Y, LOY). Zjawisko to jest skorelowane z niektórymi typami nowotworów, chorobami autoimmunologicznymi, Alzheimera i sercowo-naczyniowymi. Dotychczas nie było jasne czy LOY w komórkach krwi ma bezpośredni wpływ funkcjonalny na wystąpienie choroby, czy odzwierciedla szerszą niestabilność genomową, która w konsekwencji wpływa na rozwój choroby.
W niniejszym badaniu naukowcy wykazali, że oba te procesy są ważne. Udało im się zidentyfikować dużą grupę genów związanych z LOY w komórkach krwi. Ich funkcje pokazują, że są one zaangażowane w niestabilność genomu i podatność na raka lub wzrost guza, a także wpływają na regulację cyklu komórkowego i odpowiedź na uszkodzenie DNA. Ponadto naukowcy udowodnili, że LOY może mieć bezpośredni wpływ na ryzyko choroby poprzez wpływ na funkcje komórek odpornościowych.
– Nasze wyniki wskazują, że LOY w białych krwinkach jest wynikiem wspólnego mechanizmu, który prowadzi do niestabilności genomowej i predysponuje komórki innych tkanek do rozwoju nowotworu – mówi profesor Jan Dumański, badacz z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Uniwersytetu w Uppsali. – Porównując ekspresję genów pojedynczych komórek z krwi z chromosomem Y i bez niego, możemy zobaczyć, że LOY wpływa na funkcje komórek odpornościowych. Mamy nadzieję, że przyszłe badania oparte na tych obserwacjach dostarczą dalszych informacji na temat mechanizmów rozwoju raka i innych chorób związanych ze starzeniem się.
Więcej informacji https://www.nature.com/articles/s41586-019-1765-3