15.07.2019
Praca dotycząca nowej strategii regeneracji tkanek została właśnie opublikowana na łamach prestiżowego pisma EBiomedicine (IF=6,68) należącego do grupy „The Lancet”. Publikacja Epigenetic inhibitor zebularine activates ear pinna wound closure in the mouse powstała pod kierunkiem dr. hab. Michała Pikuły z Pracowni Inżynierii Tkankowej i Medycyny Regeneracyjnej Zakładu Embriologii GUMed oraz prof. Pawła Sachadyna z Pracowni Biotechnologii Regeneracyjnej Politechniki Gdańskiej (autorzy korespondencyjni). Pozostałymi autorami z GUMed są dr inż. Milena Deptuła, mgr Ewa Nowicka, dr Anna Wardowska, dr Natalia Filipowicz, mgr Alina Mieczkowska, lek. wet. dr Grażyna Peszyńska-Sularz oraz prof. Arkadiusz Piotrowski. Praca dotyczy innowacyjnej farmakologicznej metody regeneracji opartej na wykorzystaniu inhibitora epigenetycznego do aktywacji endogennego (wrodzonego) potencjału regeneracyjnego organizmu. W badaniach wykorzystano modele zwierzęce i komórkowe oraz zaawansowane metody biologii molekularnej. Autorzy przedstawili również potencjalne mechanizmy molekularne i komórkowe prowadzące do regeneracji tkanek i przyspieszonego gojenia ran. Opisany sposób aktywacji regeneracji, po dokładnych ocenach bezpieczeństwa klinicznego, może być w przyszłości alternatywą dla przeszczepiania komórek i tkanek pacjentom z różnego rodzaju ubytkami tkanek, np. ranami przewlekłymi. Zastosowanie użytego w pracy inhibitora metylotransferaz DNA (zebularyny) do regeneracji tkanek złożonych, zostało wcześniej zastrzeżone przez autorów pracy w międzynarodowych zgłoszeniach patentowych.
Epigenetyka zajmuje się badaniem modyfikacji chemicznych i strukturalnych genomu (np. metylacji DNA) oraz ich wpływu na ekspresję genów, aktywność komórek i funkcjonowanie całego organizmu. Od wielu lat znano związek zaburzeń epigenetycznych w rozwoju szeregu schorzeń, natomiast możliwość zastosowania leków epigenetycznych w medycynie regeneracyjnej jest koncepcją nowatorską.
Projekt został sfinansowany ze środków NCBR w ramach programu STRATEGMED i zrealizowany przez konsorcjum naukowe REGENNOVA (STRATEGMED1/235077/9/NCBR/2014). Publikacja jest efektem prac prowadzonych przez szeroki interdyscyplinarny zespół badaczy z czterech polskich instytucji naukowych: GUMed, w tym z Zakładu Embriologii, Zakładu Anatomii Klinicznej, Katedry i Zakładu Biologii i Botaniki Farmaceutycznej, Trójmiejskiej Akademickiej Zwierzętarni Doświadczalnej, Politechniki Gdańskiej (Pracownia Biotechnologii Regeneracyjnej), Uniwersytetu Gdańskiego (Wydział Chemii) oraz Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN w Warszawie.