Tajemnice z muzealnej półki

9.02.2015

Zabytkowe komputery – modele wyprodukowane w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych dwudziestego wieku – wydają się niewiarygodnie prostymi, powolnymi i ograniczonymi w swych możliwościach. A jednak w czasach swej krótkiej świetności pozwoliły dokonać niespotykanego wcześniej postępu w każdej dziedzinie nauki i techniki. Tempo tych zmian wciąż robi na nas wielkie wrażenie. Niekiedy zadajemy sobie pytanie – jak możliwe było prowadzenie badań naukowych, przygotowanie publikacji bez użycia komputera, edytora tekstu czy arkusza kalkulacyjnego?

W zimowej, lutowej edycji Tajemnic z muzealnej półki przedstawiamy fragment podręcznego archiwum prof. Bożydara Szabuniewicza, kierownika Zakładu Fizjologii AMG w latach 1951-1971, autora licznych publikacji naukowych, wśród nich “Zarysu Fizjologii Człowieka”, podręcznika mającego kilkanaście wydań. Prof. Szabuniewicz był również propagatorem egzaminów i sprawdzianów testowych.

Drewniana skrzynka o wymiarach 63×17 cm zawiera około 2800 fiszek, z hasłami dotyczącymi zagadnień nad którymi pracował prof. Bożydar Szabuniewicz. Posiadał w swej “kolekcji” kilka podobnych zbiorów, a zatem swoista „ręczna baza danych” mogła liczyć kilkanaście lub więcej tysięcy “rekordów”.

Metoda ta, gromadzenia informacji zapisanych na osobnych kartkach, ułożonych najczęściej w porządku alfabetycznym była bardzo popularna przez wiele lat poprzedzających upowszechnienie komputerów i rozmaitych baz danych, w tym także tych udostępnianych w sieci. Niestety wraz z postępem techniki, te zajmujące wiele miejsca i łatwo pokrywające się kurzem świadectwa dziejów najnowszych nauki, trafiały na makulaturę lub wysypisko śmieci. Zachowane zbiory fiszek stanowią dziś cenną pamiątkę całkiem nieodległej historii nauki.

Prezentowany eksponat przekazał do Muzeum GUMed Stanisław Szabuniewicz.