Tajemnice z muzealnej półki

8.05.2014

Wynalazek mikroskopu był jednym z najbardziej znaczących odkryć w historii nauki. Oczom tysięcy badaczy ukazał się nieznany i niezwykły świat. Jego istnienie, nieśmiało dotychczas antycypowane przez najbardziej światłych poszukiwaczy prawdy, pozwoliło zrozumieć wiele praw rządzących światem. Jednocześnie wzbudziło nowy lęk, zwłaszcza wśród lekarzy. Miazmaty odpowiedzialne dotąd za kilka śmiertelnych chorób zmieniły nazwę – stały się bakteriami i przybrały postać dwoinek, laseczek lub struktur jeszcze mniejszych, których odkrycie stało się możliwe dopiero w dobie mikroskopii elektronowej. Koniecznym było, by tą wiedzą podzielić się z innymi i wciąż prowadzić nowe badania, docierając tam, gdzie jeszcze nie gościło ludzkie oko.

Tyle literackiej opowieści. Na muzealnej półce zobaczyć można kilka mikroskopów. Dziś prezentujemy mikroskop preparacyjny niemieckiej firmy E. Leitz Wetzlar w angielskojęzycznej wersji katalogu jako Large Dissecting Microscope nr 41. Ciężka mosiężna podstawa w kształcie podkowy podtrzymuje szklany stolik. Do ruchomego statywu mogą być instalowane obiektywy. Oświetlenie zapewnia lusterko. Model ten produkowano od połowy lat 90. XIX w., stopniowo modyfikując konstrukcję. Nazwa wskazuje zastosowanie urządzenia: przygotowywanie preparatów, badanie autopsyjne. Opisywany egzemplarz wykorzystywała w pracy prof. Jolanta Borowska-Lehman, przekazując go jako cenną pamiątkę, dr hab. Ewie Iżyckiej-Świeszewskiej. Dziś ponownie może być odkrytą tajemnicą z muzealnej półki.