Nowotwory od lat pozostają jednym z najpoważniejszych wyzwań zdrowotnych współczesnych społeczeństw. Każdego roku diagnozę słyszą miliony osób, a skuteczność leczenia – mimo ogromnego postępu w onkologii – wciąż w dużej mierze zależy od wczesnego rozpoznania choroby. Dlatego kluczową rolę w walce z rakiem odgrywa profilaktyka i szybka diagnostyka, które realnie zwiększają szanse pacjentów na skuteczne leczenie. Właśnie na tych aspektach skupią się badacze i badaczki w ramach projektu TRACE, finansowanego z programu Horyzont Europa. Wśród nich są naukowcy z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, a pokieruje nimi dr Maciej Bobowicz z II Zakładu Radiologii.
Celem projektu TRACE jest wzmocnienie i udoskonalenie rozwiązań dotyczących profilaktyki i diagnostyki onkologicznej w wybranych krajach Europy, tj. Portugalii, Serbii i Polsce. Partnerzy wspólnie będą szukać i rozwijać te pomysły, które mogą przyczynić się do zwiększenia wykrywalności i skuteczności leczenia nowotworów, zwłaszcza w grupach defaworyzowanych, które nie mają równego dostępu do systemu ochrony zdrowia.
– O wyjątkowości tego projektu świadczy między innymi to, że bazuje on na synergii współpracy między jednostkami naukowymi, organami systemu ochrony zdrowia i organizacjami pacjenckimi – mówi dr Maciej Bobowicz, koordynator projektu po stronie polskiej. – Choć nie jest to przedsięwzięcie typowo kliniczne, jestem głęboko przekonany, że jego znaczenie może być dla naszej – klinicystów – pracy niebagatelne. Leczenie rozpatrujemy w tym przypadku dużo szerzej niż to, co dzieje się w poradni czy na terenie szpitala. Będziemy się przyglądać całemu systemowi, aby wskazać te jego elementy, które można zmodyfikować w taki sposób, aby przełożyło się to na większą wiedzę i świadomość pacjentów oraz lepszy dostęp do profilaktyki. To wszystko przekłada się na lepsze zdrowie, skuteczność terapii i dłuższe życie pacjentów - wyjaśnia.
Z uwagi na charakter zaplanowanych działań, jednym z partnerów projektu jest Fundacja Omea Life, która wspiera kobiety chorujące na raka piersi. Organizacja wniesie nie tylko swoje bogate doświadczenie, ale też punkt widzenia i znajomość potrzeb pacjentów. Z kolei jednym z kluczowych narzędzi, jakie będzie wykorzystywane w trakcie prac, jest metodologia Living Labs („żywych laboratoriów”), która umożliwia wypracowywanie i testowanie nowych rozwiązań w naturalnych środowiskach wśród ich docelowych odbiorców i użytkowników – w tym przypadku pacjentów onkologicznych. Zespół z naszej Uczelni będzie odpowiedzialny za opracowanie i przetestowanie innowacyjnych modeli i narzędzi edukacji i profilaktyki zdrowotnej.
Liderem projektu TRACE – Translational Research in Action for Cancer in Regional Ecosystems jest National School of Public Health (część NOVA University Lisbon) – portugalska uczelnia, która od ponad 50 lat realizuje misję kształcenia specjalistów, prowadzenia badań naukowych oraz aktywnego działania na rzecz zdrowia populacyjnego. Do konsorcjum projektowego należą również: portugalskie przedsiębiorstwo SHINE 2Europe specjalizujące się w cyfrowych projektach i narzędziach edukacyjnych, reprezentujący Serbię University of Novi Sad oraz Minds Europe Institute, a także F6S - sieć małych i średnich przedsiębiorstw z Irlandii. Status partnerów wspierających mają Direção Geral de Saúde (organ portugalskiego ministerstwa zdrowia) i IT Health (firma działająca w obszarze cyberbezpieczeństwa).
Projekt TRACE – Translational Research in Action for Cancer in Regional Ecosystems potrwa cztery lata, a jego budżet wynosi blisko 2 miliony EUR.
